Klaas Boelen

WORKSHOP ARCHIDOC: Documentary and archives

‘Cinema is the pleasure of seeing the world through the eyes of the other. Each story can be interesting once we live it. Try out your story before you shoot your film.’ workshop on treatment

Met de ondersteuning van de Smart begeleidingsbeurs kon ik over de periode van 18 Oktober tot en met 20 Mei deel nemen aan Archidoc. Archidoc is een professionele opleiding, georganiseerd door de Franse filmschool La Fémis, omtrent het gebruik van archiefmateriaal in auteursdocumentaire en het presenteren van de creatie in een internationale context. 10 Deelnemers uit verschillende Europese landen kwamen samen op vier sessies, voor in het totaal 18 dagen, in drie verschillende landen en op een internationaal documentaire festival. Tussen deze sessies in werden opdrachten vervuld. Om deel te nemen schrijf je je in met een documentaire die in de beginfase van de ontwikkeling staat.

In mijn geval betrof het mijn eerste lange auteursdocumentaire als regisseur; ’Pechblende’, een film over de omgang van mensen met radioactiviteit in de eerste mijnstad voor uranium in de wereld.

Archidoc bood me zowel een artistieke als productionele ondersteuning. De artistieke uitwerking van de film vond plaats onder het begeleide oog van ervaren regisseurs als Catherine Bernstein en Susana de Sousa Dias. Zijdelings werd er met een teaser en een productioneel dossier aan de presentatie-vorm van de film gewerkt. Uiteindelijk werd het resultaat op de proef worden gesteld op een pitch-sessie voor mogelijke kopers (tv-zenders en distributeurs) in een significant filmfestival.

One image can mean yes or no.

It is not where things come from which is important, it is where they go. workshop the use of archive

De eerste sessie (19-24 Okt) in de Academia Nacional de Belas Artes te Lissabon betrof de verschillende mogelijkheden in het gebruik van archiefmateriaal in documentaire. Met talrijke analyses van voorbeelden werd een archiefbeeld beschouwd als een op zichzelf staand object van creatief onderzoek. Gedurende het verder verloop van de week werd elk project inhoudelijk bekeken en kwam de log-line en synopsis aan bod. Onmiddellijk na de eerste sessie kon ik ervaren wat het bijkomende belang is van de deelname aan een professionele workshop als Archidoc. De begeleiders initieerden gesprekken met een potentiële Franse en Tsjechische co-producent omtrent ‘Pechblende’. Die gesprekken lopen nog steeds en kunnen vitaal worden voor het verder verloop van mijn project.

Voor de tweede sessie (18-23 Jan), in de oude Pathé studio's van la Fémis in Parijs werd gevraagd om met een selectie van nieuw beeldmateriaal af te komen voor de montage van een teaser die we dan gedurende 2 dagen met een professionele monteur konden uitwerken. Verder werd de treatment van de film ontwikkeld en werd een eerste pitch gevormd.

De derde sessie (13-19 Maart) in Thessaloniki stond volledig in het teken van de pitch-sessie. Het dossier van ‘Pechblende’ werd ontwikkeld worden tot een realistisch voorstel dat internationaal zijn grond kan staan. Sandra, mijn producente en ikzelf werden hierin gecoacht door Paul Pauwels. Een pitch op een documentaire festival bestaat uit een gebalde omschrijving van de film, een persoonlijke motivatie, een productionele uiteenzetting en een teaser (4 min.). Het is een uiterst stresserende ervaring waarin de film wordt voorgesteld in de tijdspanne van 7 minuten, aan een panel van internationale kopers, liefst op overtuigende wijze. In het publiek zitten distributeurs en vertegenwoordigers van TV-zenders als HBO-Europe, ARTE, ARD, VRT, … Voor mij, zowel als voor mijn producent was het de eerste maal dat we zelf een project voorstelden; een vuurdoop.

In de vierde sessie (19-20 Mei) werden de resultaten van de pitch sessie overlopen en wordt er met het advies van 2 gevestigde producenten een strategie opgezet voor de verdere opvolging van de documentaire.

Conclusie:

Archidoc bood een ideale omgeving om de inhoudelijke lijn van ‘Pechblende’ binnen een participatieve groep van 10 regisseurs, van conceptueel idee tot een concrete presentatie te laten evolueren. De pitch-sessie was een bemoedigend kader om mijn project voor de eerste maal op Europees niveau voor te stellen. Dit heeft deuren geopend voor potentiële internationale samenwerkingen voor Pechblende. Voor jonge en onafhankelijke makers kan ik deelname aan een professionele workshop als Archidoc alleen aanraden. Het is een intens programma dat door de tussentijdse opdrachten, zoals het schrijven van een treatment en het maken van opnames nooit echt stilvalt. Voor ‘Pechblende' ben ik ervan overtuigd dat het een bepalende fase van het project was en hopelijk zal het dat ook voor mijn carrière als regisseur blijken.